Анотація
Стаття присвячена дослідженню меж земельної ділянки у горизонтальній та вертикальній площинах, як об’єкта права власності, відповідно до польського законодавства.
Якщо горизонтальні межі мають точну демаркацію на поверхні землі, то у другому випадку автором встановлено, що і польський законодавець, і польська судова практика не застосовують будь-яких приблизних значень висоти у надземному просторі та глибини у підземному просторі, на яких закінчується право власності на землю.
Автор демонструє, що визначення верхньої та нижньої межі землеволодіння відповідно до польського законодавства здійснюється з урахуванням об’єктивного критерію, а саме соціально-економічного призначення землі, стосовно кожної конкретної земельної ділянки на підставі індивідуального підходу. Під час цього визначення враховується минуле, теперішнє та ймовірне майбутнє використання відповідної земельної ділянки, беручи до уваги її міський, сільськогосподарський чи промисловий характер, призначення в планах розвитку території, а також економічну концепцію найкращого та найефективнішого використання. Більш детально польським законодавцем врегулювано лише право власності на корисні копалини та воду, ймовірно, бажаючи уникнути складних суперечок щодо права власності на ці важливі елементи довкілля.
Межі земельних ділянок, що розглядаються з точки зору їхнього охоплення простору над і під поверхнею землі, є важливими в контексті інтенсивного землекористування. Розмежування тривимірних меж земельної власності завжди повинно бути спрямоване на належний захист землевласника і відображати більш загальні потреби та інтереси суспільства у використанні простору над і під поверхнею землі.
Посилання
Legislation
- Act of the Republic of Poland of 23 April 1964, consolidated version: Journal
of Statutes 2023, items 1610 and 1615. [date of access 10.10.2023].
- The act of the Republic of Poland of 17 May 1989 – Geodesic and cartographic law, and the ordinance of the Minister of Regional Development and Construction
of 29 March 2001 on the land and building register. [date of access 11.10.2023].
- Act of the Republic of Poland of 21 March 1985 on public roads. [date
of access 01.10.2023].
- Act of the Republic of Poland of 20 May 1971. [date of access 03.10.2023].
Case law
- Judgment of the Provincial Administrative Court in Bydgoszcz of 23 October 2007,
II SA/Bd 527/07, LEX no. 413535.
- Judgment of the Supreme Court of the Republic of Poland of 3 December 2003,
ICK 345/03, LEX no. 151628.
- Judgment of the Supreme Court of the Republic of Poland of 3 November 2004,
III CK 52/04, LEX No. 1124087.
- Judgment of the Supreme Court of the Republic of Poland of 6 January 2005 III,
CK 129/04, LEX no. 150787.
- Judgment of the Supreme Administrative Court of 15 October 2009, II OSK 1581/08,
LEX no. 573581.
- Judgment of the Supreme Administrative Court of 10 February 2009, II GSK 780/08,
LEX no. 898193.
- Judgment of the Provincial Administrative Court in Gdańsk of 21 June 2007, III
SA/Gd 121/07, LEX no. 974992.
- Judgment of the Supreme Administrative Court in Warsaw of 28 May 2008,
II GSK 137/08, LEX no. 466971.
- Judgment of the Provincial Administrative Court in Szczecin of 27 June 2013,
II SA/Sz 279/13, LEX no. 1340491.
- Judgment of the Supreme Administrative Court of the Republic of Poland of 4
February 2014, II GSK 1803/12, LEX no. 1450689.
- Judgment of the Supreme Court of the Republic of Poland of 4 March 1931, III
Rw 2350/30, LEX no. 1669939.
- See judgment of the Court of Appeal in Warsaw of 17 August 2016, VI ACa 839/15,
LEX no. 2149600.
- Judgment of the Supreme Court of the Republic of Poland of 7 December 2022,
II KK 202/22, LEX no. 3557064.
- Judgment of the Supreme Court of the Republic of Poland of 9 January 2015,
V CSK 200/14, LEX no. 1652405.
- Judgment of the Supreme Administrative Court of the Republic of Poland of 16
January 2009, II OSK 1874/07, Lex no. 515978.
Bibliography Authored books
- W. Szydło [in:] E. Gniewek and P. Machnikowski (eds), Civil Code. Commentary,
Warsaw 2014, p. 313.
- W. Pańko, Własność w planowej gospodarce przestrzennej Katowice 1978, pp. 55
et seq.
- J. Ignatowicz, K. Stefaniuk, Prawo rzeczowe (Warszawa 2012) p. 73; A. Doliwa,
Prawo rzeczowe (Warszawa 2012) p. 39.
- K. Gray, S. F. Gray, Elements of Land Law, Oxford 2009, p. 23.
- R. Mikosz, ’Granice przestrzenne nieruchomości gruntowych’, [in:] E. Gniewek (ed.),
System Prawa Prywatnego. Prawo rzeczowe. Volume 3, Warsaw 2013, p. 368.
- S. Rudnicki, Sąsiedztwo nieruchomości. Problematyka prawna, Krakуw 1998, p. 26; A. Sylwestrzak [in:] M. Balwicka – Szczyrba, G. Karaszewski, A. Sylwestrzak, Sąsiedztwo nieruchomości. Komentarz, Warszawa 2014, pp. 23 et seq. (In Polish)
- International Valuation Standards Committee, Międzynarodowe Standardy Wyceny 2011, Warsaw 2011, p. 36.
- Biuro Analiz Sejmowych, ’Cywilne wykorzystanie dronуw’, Infos 2015, nr 4, pp. 1–4.
- I OSK 79/07, LEX nr 453377.
- Cf. R. Mikosz, ’Granice przestrzenne nieruchomości gruntowych’, [in:] T. Dybowski
(ed.), System Prawa Prywatnego. Prawo rzeczowe. Volume 3, Warszawa 2007, p. 286, 298; A. Lipiński, R. Mikosz, Ustawa prawo geologiczne i gуrnicze. Komentarz, Warszawa 2003, pp. 57–58.
- R. Mikosz, ’Prawa do złóż kopalin oraz innych fragmentуw wnętrza ziemi’, [in:] E. Gniewek (ed.), System Prawa Prywatnego. Prawo rzeczowe. Vol. 3, Warszawa 2013, p. 459.
- Cf. H. Schwarz, Prawo geologiczne i gуrnicze. Komentarz. Tom I, Wrocław 2012, p. 116.
- R. Mikosz, ’Prawa do wуd’ [in:] E. Gniewek (ed.), System Prawa Prywatnego. Prawo rzeczowe. Vol. 3(Warszawa 2013) pp. 489–490.
- The Appraisal Institute, The Appraisal of Real Estate, Chicago 2013, p. 332, more broadly, pp. 331 et seq.
Journal articles
- Cf. T. Dybowski, ’Zasady wspуłżycia społecznego i społeczno – gospodarcze
przeznaczenie prawa a prawo własności’, Nowe Prawo, 1967, no. 6, p. 733.
- M. Moj, ’Dron: statek czy model latający’, Rzeczpospolita. Dodatek-Prawo
Co Dnia, 2015/7/24.
Conference papers
36. Kalus S., Prawne aspekty określenia pionowych granic nieruchomości [w:]Gospodarowanie przestrzenią «nad» i «pod» gruntem. XX Krajowa Konferencja Rzeczoznawcуw Majątkowych, (Katowice 2011) 38.
- Judgment of the Provincial Administrative Court in Bydgoszcz of 23 October 2007,